ये नाम प्रामाणिक पुस्तकों से तथा विशेषज्ञों से विचार विमर्श के बाद प्रकाशित किये जा रहे हैं
क्रम
सं .
|
वर्तमान
नाम
|
प्राचीन
नाम
|
देश
|
राज्य
|
||
1
|
माउंट
आबू
|
मार्तिकावर्त
|
भारत
|
राजस्थान
|
||
2
|
मेरठ
|
मयराष्ट्र
|
‘’
|
उ.प्र.
|
||
3
|
ब्रह्मपुर
|
भरमौर
|
‘’
|
हिमाचल प्रदेश
|
||
4
|
मेवाड़
|
मेदपाट
|
‘’
|
राजस्थान
|
||
5
|
जकार्ता
|
यज्ञकर्ता
|
जकार्ता
|
-
|
||
6
|
त्रिपुरा
|
प्राच्य
|
भारत
|
त्रिपुरा
|
||
7
|
किन्नर प्रदेश
|
किन्नौर
|
‘’
|
हिमाचल
|
||
8
|
कपिस्थल
|
कैथल
|
‘’
|
हरियाणा
|
||
9
|
रोहीतक
|
रोहतक
|
‘’
|
‘’
|
||
10
|
सैरीषक
|
सिरसा
|
‘’
|
हरियाणा
|
||
11
|
पृथूदक
|
पेहोवा
|
‘’
|
‘’
|
||
12
|
यज्ञोदरी
|
जगाधरी
|
‘’
|
‘’
|
||
13
|
कर्णालय
|
करनाल
|
‘’
|
‘’
|
||
14
|
गुरुग्राम
|
गुड़गांवां
|
‘’
|
‘’
|
||
15
|
गांधार
|
कंदहार
|
अफगानिस्तान
|
-
|
||
16
|
तक्षशिला
|
टैक्सला
|
पाकिस्तान
|
-
|
||
17
|
पुरुषपुर
, पुष्कलावती
|
पेशावर
|
‘’
|
-
|
||
18
|
पोल
|
अलीगढ़
|
भारत
|
उ.प्र.
|
||
19
|
कान्यकुब्ज
|
कन्नौज
|
‘’
|
‘’
|
||
20
|
मधुपुरी
|
मथुरा
|
‘’
|
‘’
|
||
21
|
मणिपुर
|
मणिपुर
|
‘’
|
-
|
||
22
|
वंग, गौड़
|
बंगाल
|
‘’
|
प.
बंगाल
|
||
23
|
हस्तिनापुर
|
हथनापुर
|
‘’
|
उ.प्र.
|
||
24
|
व्याघ्रप्रस्थ
|
बागपत
|
‘’
|
उ.प्र.
|
||
25
|
तिलप्रस्थ
|
तिलपत
|
‘’
|
हरियाणा
|
||
26
|
इंद्रप्रस्थ
|
इंदरपत
|
‘’
|
दिल्ली
|
||
27
|
त्रिविष्टप
|
तिब्बत
|
चीन
|
-
|
||
28
|
वारणावत
|
बरनावा
|
भारत
|
उ.प्र.
|
||
29
|
कौशाम्बी
|
कोसम
|
‘’
|
‘’
|
||
30
|
श्रावस्ती
|
सहेत
महेत
|
‘’
|
‘’
|
||
31
|
सारंगनाथ
|
सारनाथ
|
‘’
|
‘’
|
||
32
|
राजगृह
|
राजगीर
|
‘’
|
बिहार
|
||
33
|
पाटलिपुत्र
|
पटना
|
‘’
|
‘’
|
||
34
|
चंपारण्य
|
चंपारन
|
‘’
|
‘’
|
||
35
|
प्राग्ज्योतिषपुर
|
दिसपुर
(गौहाटी)
|
‘’
|
आसाम
|
||
36
|
इंद्रपुर
|
इंदौर
|
‘’
|
मध्य
प्रदेश
|
||
37
|
यक्षावली
|
जखोली
|
‘’
|
उत्तराखंड
|
||
38
|
यवनपुर
|
जौनपुर
|
‘’
|
उ.प्र.
|
||
39
|
कालशिला
|
कालसी
|
‘’
|
उत्तराखंड
|
||
40
|
ऋषिपर्णा
|
रिस्पना
(नदी)
|
‘’
|
‘’
|
||
41
|
समंगा
|
सौंग
(नदी)
|
‘’
|
‘’
|
||
42
|
शुभस्रवा
|
सुसवा(नदी)
|
‘’
|
‘’
|
||
43
|
तमसा
|
टोंस
(नदी)
|
‘’
|
‘’
|
||
44
|
पत्तन
|
पाटन
|
‘’
|
गुजरात
|
||
45
|
अजयमेरु
|
अजमेर
|
‘’
|
राजस्थान
|
||
46
|
बह्वर्चि
|
बहराइच
|
‘’
|
उ.प्र.
|
||
47
|
हरियूप
,
हरिपायु
|
हड़प्पा
|
पाकिस्तान
|
पंजाब
|
||
48
|
असम
|
सूरमस, लौहित्य
|
भारत
|
-
|
||
49
|
द्रोण
पुर
|
धोरण
(गांव)
|
‘’
|
देहरादून
|
||
50
|
शृंगवेरपुर
|
सिंगरौर
|
‘’
|
प्रयाग
|
||
51
|
चेदि
|
शहडोल
|
‘’
|
म.प्र.
|
||
52
|
नासिक्य
|
नासिक
|
‘’
|
महाराष्ट्र
|
||
53
|
भृगुकच्छ
|
भरूच
|
‘’
|
गुजरात
|
||
54
|
नवनंद
देहर
|
नांदेड
|
‘’
|
महाराष्ट्र
|
||
55
|
वराहमूल
|
बारामूला
|
‘’
|
कश्मीर
|
||
56
|
शूर्पारक
|
सोपारा, सोपोर
|
‘’
|
‘’
|
||
राजापुरी
|
राजौरी
|
‘’
|
‘’
|
|||
57
|
मूलस्थान
|
मुलतान
|
पाकिस्तान
|
-
|
||
58
|
कुरुक्षेत्र(राज्य)
|
कुरुक्षेत्र(नगर)
|
भारत
|
हरियाणा
|
||
59
|
क्रांची
|
कराची
|
पाकिस्तान
|
सिंध
|
||
60
|
भूतेश्वर
|
बुतसर
|
भारत
|
कश्मीर
|
||
61
|
मायापुर
|
हरिद्वार
|
‘’
|
उत्तराखंड
|
||
62
|
कुब्जाम्रक
तीर्थ
|
ऋषिकेश
|
‘’
|
‘’
|
||
63
|
गणेश
तीर्थ
|
टिहरी
शहर
|
‘’
|
‘’
|
||
64
|
बाल्हीक
|
बलख
|
?
|
-
?
|
||
65
|
भूखार
|
बुखारा
|
उजबेकिस्तान
|
-
|
||
66
|
कुभाकूल
|
काबुल
|
अफगानिस्तान
|
-
|
||
67
|
ब्रह्म
देश
|
बर्मा
|
म्यांमार
|
-
|
||
68
|
यव
द्वीप
|
जावा
|
जावा
|
-
|
||
69
|
नाग
द्वीप
|
निकोबार
द्वीप
|
भारत
|
अंडमान
निकोबार
|
||
70
|
गोमतीकूल
|
गोमल
|
अफगानिस्तान
|
-
|
||
71
|
वर्णु
|
बन्नू
|
पाकिस्तान
|
-
|
||
72
|
शर्करा
|
सक्खर
|
पाकिस्तान
|
-
|
||
73
|
फलक
पुर
|
फिल्लौर
|
भारत
|
जालंधर
|
||
74
|
चक्रवाल
|
चकवाल
|
पाकिस्तान
|
जिला
झेलम
|
||
75
|
मार्देय
पुर
|
मंडावर
|
भारत
|
उ.प्र.
बिजनौर
|
||
76
|
सुवास्तु
|
स्वात
|
पाकिस्तान
|
उ.प.प्रांत
|
||
77
|
माहिष
|
मैसूर
|
भारत
|
कर्नाटक
|
||
78
|
जाबालि
पुर
|
जबल
पुर
|
भारत
|
म.प्र.
|
||
79
|
उत्तर
कुरु
|
किर्गीजिस्तान
|
अलग
देश
|
-
|
||
80
|
परम
कांबोज
|
ताजिकिस्तान
|
‘’
|
-
|
||
81
|
तुषार
|
तुर्कमेनिस्तान
|
‘’
|
-
|
||
82
|
गोपालपुर
गिरि
|
ग्वालियर
|
भारत
|
म.प्र.
|
||
83
|
मलय
द्वीप
|
मलाया
|
अलग
देश
|
-
|
||
84
|
सुवर्ण
द्वीप
|
सुमात्रा
|
अलग
देश
|
-
|
||
85
|
माक्षीक
देश
|
मेक्सिको
|
‘’
|
-
|
||
86
|
रूस
|
हरिवर्ष
|
‘’
|
-
|
||
87
|
आदित्य
नगर
|
अदन
|
यमन
|
-
|
||
88
|
चंपा
नगरी
|
भागलपुर
|
भारत
|
बिहार
|
||
89
|
मणिभद्रपुर
|
माणा
(गांव)
|
‘’
|
उत्तराखंड
|
||
90
|
मुद्गल
गिरि
|
मुंगेर
|
‘’
|
बिहार
|
||
91
|
मलय
गिरि
|
मलारी
(गांव)
|
‘’
|
उत्तराखंड
|
||
92
|
प्रतिष्ठान
पुर
|
पैठन
|
‘’
|
महाराष्ट्रऔरंगाबाद
|
||
93
|
अहिच्छत्र
|
बरेली
|
‘’
|
उ.प्र.
|
||
94
|
चर्मण्वती
|
चंबल(नदी)
|
‘’
|
‘’
|
||
95
|
वेत्रवती
|
बेतवा
(नदी)
|
‘’
|
‘’
|
||
96
|
गंडकी
|
गंडक
(नदी)
|
‘’
|
‘’
|
||
97
|
स्याम
|
थाईलैंड
|
अलग
देश
|
-
|
||
98
|
त्रिगर्त्त
|
कांगड़ा
|
भारत
|
हिमाचल
प्रदेश
|
||
99
|
शाकल
|
सियालकोट
|
पाकिस्तान
|
पंजाब
प्रांत
|
||
100
|
उद्भांड
पुर
|
ओहिंद
|
‘’
|
‘’
|
||
101
|
प्रवर
गिरि
|
बारबर
की पहाड़ियां
|
भारत
|
बिहार
(जहानाबाद)
|
||
102
|
वैशाली
|
बसाढ़
|
भारत
|
बिहार
|
||
103
|
पुंड्र
|
पूर्णिया
|
‘’
|
‘’
|
||
104
|
तिरुकोनामलाई
|
त्रिंकोमाली
|
श्रीलंका
|
-
|
||
105
|
कैस्पियन
सी
|
कश्यप
सागर
|
रूस
|
-
|
||
106
|
संभल
|
मुरादाबाद
|
भारत
|
उ.प्र.
|
||
107
|
मालव
पुत्र (जाति)
|
मल्होत्रा
|
भारत
|
-
|
||
108
|
स्वर्ण
प्रस्थ
|
सोनीपत
|
भारत
|
हरियाणा
|
||
109
|
यज्ञ
ग्राम
|
जगत
ग्राम
|
भारत
|
देहरादून
|
||
110
|
नैमिषारण्य
|
नीमसार
|
भारत
|
सीतापुर
उ.प्र.
|
||
111
|
यौधेय
|
जोइये
(युधिष्ठिर के वंशज )
|
भारत
|
पंजाब
|
||
112
|
कंपिल्ल
|
कमीला
(औषधि)
|
||||
113
|
शाकेश्वरी
|
शाकुंभरी
|
भारत
|
सहारन
पुर
|
||
114
|
स्थाणीश्वर
|
थानेसर
|
‘’
|
हरियाणा
|
||
115
|
वीरणेश्वर
|
बिनसर
|
‘’
|
उत्तराखंड
|
||
116
|
भाव
नगर
|
हैदराबाद
|
‘’
|
तेलंगाना
|
||
117
|
हिमदाव
|
हिंदाव
(पट्टी)
|
भारत
|
उत्तराखंड
|
||
118
|
द्वारावती
|
द्वारिका
|
‘’
|
गुजरात
|
||
119
|
हिडिम्ब
पुर
|
डीमापुर
|
भारत
|
नागालैंड
|
||
120
|
शिवि
स्थान
|
सीस्तान
|
अलग
देश
|
-
|
0 टिप्पणियाँ:
एक टिप्पणी भेजें